Mesleki sertifika ve diploma programları; teorik ve akademik içerikleri, eğitim sonrası staj ve çalışma imkanlarıyla Kanada’da iş hayatında deneyim kazanma fırsatı yaratmaları bakımından önemli bir yere sahip. Kanada, bilinen nitelikli eğitim sistemi ve yaşam koşulları dolayısıyla sertifika ve diploma programı düşünen pek çok uluslararası öğrencinin de öncelikli tercihi arasında. Sertifika programları oldukça yaygın olup, üniversitelerin kabul şartlarına göre daha kolay olan ve belli bir alanda uzmanlaşmayı sağlayan kısa süreli eğitim programlarıdır. Bu programlar, kolejler ve üniversiteler tarafından sunulmaktadır. Genellikle üniversiteden yeni mezun gençler, üniversitedeki teorik eğitimlerini pratiğe uygulayacakları alanlarla ilgili bu serti ka programlarını tercih ediyor.
Merkezi Paris’te bulunan Ekonomik İş birliği ve Kalkınma Örgütü OECD ‘ye göre üye ülkeler arasında en fazla mesleki eğitim Kanada’da verilmektedir. OECD’ye üye 20 ülkenin verilerinin değerlendirildiği raporda, günümüzün çalışma hayatında ortaya çıkan zorlukların aşılması için orta eğitim sonrası mesleki eğitimlerin kalitesinin artırılmasını ile ilgili çalışmalara öncelik verilmesi gerektiği belirtildi.
ABD örneğine dikkat çekilen raporda, bu ülkede 2018 yılına kadar istihdam açığı olan alanların üçte birinin, dört yıllık üniversite eğitimi almasına gerek olmadan orta öğrenim sonrası mesleki eğitim alan kişilerle karşılanacağı vurgulandı.
Kanada’daki kolejleri kısaca, mesleki ve dil eğitimi veren, diploma ve sertifika programları sunan eğitim kurumları olarak tanımlayabiliriz.
Mesleki eğitimle, giderek artan ihtiyaçlar çerçevesinde sağlık sektöründeki teknisyenler ve ara kademe yöneticilere daha fazla ihtiyaç duyulacağı kaydedilen raporda yer alan verilere göre, çalışma hayatı içinde olan 20-45 yaş grubunda en fazla mesleki eğitim Kanada’da veriliyor.
Bu ülkede 20-45 yaş grubu içinde olup, iş hayatında olanların yüzde 33,6’sı mesleki eğitim alıyor.*
Bir yıldan üç yıla kadar süren çeşitli meslek, diploma ve sertifika programları eğitimini Kanada’daki kolejler vermektedir. Kolejler ve sundukları sertifika ve mesleki diploma programları oldukça yaygındır. Kanada’da iş hayatının pratikte gereksinimlerini karşılamak üzere farklı alanlarda eğitim veren kolejler büyük önem taşımaktadır; bunlar, son yıllarda Türkiye’de de birçok gencin tercihi. Öğrencinin eğitim durumuna göre bu programlar, lise ile üniversite arasında bir seçenek sunarken; yine 2 yıllık bir ön lisans programı bitiren öğrenci, kalan iki yılını da üniversitede tamamlayarak 4 yıllık derece alabiliyor. Bunun yanı sıra üniversite mezunu olup belirli bir alanda uzmanlaşıp farklı iş yapmak isteyen kişiler için de ayrıca uygun diploma ve sertifika programlarını bulmak mümkün.
Kanada’daki kolejleri kısaca, mesleki ve dil eğitimi veren, diploma ve sertifika programları sunan eğitim kurumları olarak da tanımlayabiliriz. Kolejler, kendi içlerinde belirli özellikleriyle “Üniversite Kolejleri”, “Kariyer Kolejleri” ve “Community Kolejler” olarak ayrılıyorlar. Bu kolejleri tercih eden kişiye çalışma hakkı ile ilgili de bazı izinler tanınıyor; mezun olduktan sonra eğitim sürenize göre çalışma izniniz olabiliyor. Eğitim alırken kampüs içinde; asgari eğitim süreniz tamamlanınca da okurken çalışma hakkı talebiniz bulunuyor.
Bu tür kolejleri, lise mezunu ve meslek sahibi olmak isteyen öğrenciler ile üniversite okumak isteyen; fakat bunun ilk iki yılını bu kolejlerde tamamlayıp başarılı oldukları takdirde kalan iki yıllarını üniversitede tamamlamak isteyen öğrenciler tercih ediyor. Son yıllarda bunlara üniversite mezunu olup belli bir alanda uzmanlaşmak, iş hayatında farklı nitelikler kazanmak ve son olarak da ikinci bir kariyer yapmak ya da kariyerini değiştirmek isteyenleri de ekleyebiliriz.
* AA-13.11.2014 TARİHLİ HABER http://www.sabah.com.tr/egitim/2014/11/13/ en-fazla-mesleki-egitim-kanadada-veriliyor
Kolejleri Yakından Tanıyalım
Üniversite kolejleri, Community kolejler (teknik enstitüler) ve Kariyer kolejlerinin genel kabul şartlarını şöyle sıralayabiliriz:
-
İngilizce veya Fransızca hazırlanmış resmi not çizelgesi.
- Kanada’daki liselere denk bir okulu bitirmiş olmanız gerekli.
-
Bazı eğitim kurumları çok sık olmasa da bazı kurslara katılmış olmayı gerekli görüyor.
- Dil yeterliliği bu eğitim programları için önemli. Bazı okullar kendi sınavlarını yaptıkları gibi ILETS ve TOEFL gibi sınavlar da yeterli görülmektedir. ILETS için minimum 6,5; TOEFL içinse minimum 85 puan gerekli görülmektedir.
-
“Postgraduate” ya da post diploma için üniversiteyi bitirmiş ya da kolej diploma programını tamamlamış olmak gerekiyor.
-
Ve elbette en az 18 yaşında olmak gerekiyor.
Üniversite Kolejleri
Üniversite kolejleri, uygula- malı eğitim veren üniversiteler bünyesinde yer alır; bu tür kolejlere kabul şartları, üniversite kabul şartlarına göre daha kolaydır ve daha hızlı sonuçlanır. Üniversitelerde bu tür uygulamaya yönelik sertifika ve diploma programlarını bulmak da mümkün. Dil eğitimi de bu kolejlerin sunduğu eğitim programları arasında. Bu programlar daha kısa sürebiliyor. Senede birkaç farklı tarihte eğitime başlamak da mümkün. Sertifika ve diploma programları süresi 8 ay ile 3 yıl arasında değişmektedir.
Bu kolejlerden sonra üniversiteye girmek isteyen öğrencilerin, ileride okumak istedikleri bölümle uyumlu sertifika programlarını seçmeleri çok önemli; bu konuda dikkatli davranılmalı.
Kariyer Kolejleri
“Politeknik” okul olarak da bilinen kariyer kolejleri, kısa süren ve uygulamaya ağırlık veren; özel sektör tarafından işletilen ve devlet tarafından denetlenen kurumlardır. Bunlar, daha çok turizm, bilgisayar, grafik tasarım, medya, yayıncılık, işletme ve sekretarya gibi programları içeren kolejlerdir.
Kendi içinde tamamıyla uygulamalı eğitimi esas alan bu programlar, programı tamamlayan öğrenciyi söz konusu işi yapabilir hale getirmeyi hedeflemektedir.
Kabul şartları kimi kurumlarda bazı farklılıklar gösterse de genelde yukarıda belirttiğimiz gibidir.
Community Kolejler
Community kolejler teknik, kariyer ve “cegep” (lise düzeyi) kolejleridir. Bu kolejleri, belli bir meslekle ilgili müfredatı uygulayan ve var olan ortak bir ihtiyaçtan doğup ara kadro eğitimi veren kolejler olarak da tanımlayabiliriz.
Kanada’daki uygulamalı iş alanlarındaki ihtiyacı karşılamaya yönelik geliştirilmiş bu okullar, 2-3 yıl gibi kısa sürede tamamlanan ve bazı üniversitelere de yatay geçiş hakkı tanıyan, Kanada’da oldukça ilgi gören kolejlerdir.
Sağlık, işletme, turizm, iş idaresi, nans, muhasebe, uygulamalı sanatlar ve bilişim sistemleri gibi birçok alanda programları mevcut. Teoriden ziyade uygulamalı ağırlıklı eğitim vermeleri nedeniyle çok tercih edilen kolejlerdir. Kanada’daki bu kolejler eğitim programlarını, çağın gereksinimlerine; değişen ve ihtiyaç duyulan alanlara göre yenileyerek ve geliştirerek iş dünyasının nitelikli çalışan ihtiyacını karşılayabilme özellikleriyle, işverenler bakımından da oldukça önemsenen bir konumda.
Community kolejler, Kanada’daki uygulamalı iş alanlarındaki ihtiyacı karşılamaya yönelik geliştirilmiş bu okullar, 2-3 yıl gibi kısa sürede tamamlanan ve bazı üniversitelere de yatay geçiş hakkı tanıyan, Kanada’da oldukça ilgi gören kolejlerdir.
Yazı: Derya Demir Sarıdaş